CÀ GAI LEO

Mô tả

1. Cà gai leo là gì?

Cà gai leo hay còn được gọi là cà gai dây, cà vạnh, cà lù, cà bò, có tên khoa học là Solanum procumbens thuộc họ Solanaceae. Loài cây này được trồng rộng rãi ở các tỉnh miền Bắc và miền Trung Việt Nam. Ngoài ra cây còn được trồng ở các nước như Lào, Campuchia, Trung Quốc (Quảng Đông, Quảng Tây, Hải Nam).

Cà gai leo thuộc loài cây nhỡ leo, chia nhiều cành, có chiều dài từ 60 – 100 cm. Lá cây màu xanh, mọc so le, hình trứng hay thuôn dài, dưới gốc lá hình rìu hay hơi tròn, mặt dưới lá hơi có lông mềm hình sao, màu trắng nhưng không bị nhám, mặt trên của lá có gai. Ra hoa từ tháng 4 đến tháng 9 và kết quả vào tháng 9 đến tháng 12.

Cây cho quả mọng, bóng, màu đỏ, hình cầu đường kính 7 – 9 mm. Hạt màu vàng nhạt, dạng thận hình đĩa, kích thước 3 x 2 mm. Đối với loại cà gai leo có nhiều gai thì sẽ có cành xòe rộng.

Đây là loài cây được xem là cây thuốc nam có vị hơi the, tính ấm, có tác dụng giải độc gan tốt nhất hiện nay.

3. Tác dụng của cà gai leo đến sức khỏe

Cà gai leo có một số dược tính quan trọng như: flavonoid, saponin, sterol, acid amin, alkaloid,… Đồng thời, phần lá và rễ cà có nhiều dược tính hỗ trợ cho sức khỏe con người như: Solamin A, B, glycoalcaloid, cholesterol, 3beta hydroxy 5 anpha pregan 16 on, dihysrolanosterol… Vì vậy, cà gai leo có rất nhiều công dụng trong chữa bệnh. Cụ thể:

Hỗ trợ điều trị viêm gan B

Trong cây cà gai leo có chứa dược chất glycoalcaloid có tác dụng hỗ trợ điều trị viêm gan virút, đặc biệt là viêm gan B, tăng cường miễn dịch và cải thiện các triệu chứng của bệnh như chán ăn, mệt mỏi, vàng da, men gan trở về bình thường nhanh sau 2 tháng. Đồng thời, dược chất này còn có tác dụng làm chậm sự phát triển của xơ gan và giảm mức độ xơ gan giai đoạn sớm.

Bảo vệ gan dưới tác động bệnh nhiễm độc TNT

Các hoạt chất trong dịch chiết cà gai leo có tác dụng bảo vệ gan dưới tác dụng độc của TNT, thể hiện rõ thông qua việc hạn chế hủy hoại tế bào gan, hạn chế việc tăng trọng lượng gan do nhiễm độc TNT và giảm bớt các biểu hiện tổn thương gan trên tiêu bản vi thể.

Có thể ức chế một số tế bào ung thư

Dịch chiết toàn phần từ cây cà gai leo và Glycoalcaloid đều có tác dụng chống viêm làm giảm tổn thương do oxy hóa gây ra ở gan, bảo vệ gan. Thêm vào đó, nó cũng có tác dụng ức chế được một số dòng tế bào ung thư do virut như tế bào ung thư gan (Hep 3B, PLC/PRF), ung thư cổ tử cung… Bên cạnh đó các thành phần trong cà gai leo còn có khả năng ức chế sự phát triển của một số virut ung thư.

Các tác dụng khác

Rễ cây cà gai leo có chứa tinh bột và nhiều chất hóa học khác như ancaloit, glycoancaloit, Solamin A, B dùng làm thuốc hỗ trợ chữa trị phong thấp, đau nhức răng, chảy máu chân răng, chữa say rượu. Đặc biệt, cà gai leo phát huy tác dụng trong việc chữa bệnh vàng da, chướng bụng, người mệt mỏi, ăn uống không tiêu. Ngoài ra, rễ cây của nó còn được sử dùng để sắc thuốc uống chữa bệnh lậu trong y học.

4. Cách dùng trà cà gai leo

Lấy một lượng 50 – 60gr cà gai leo khô, đem đi rửa cho thật sạch rồi cho vào ấm trà. Kế tiếp, đổ nước sôi vào ấm vừa đủ ngập cà gai leo rồi rót hết phần nước sôi đó bỏ đi. Kế tiếp, đổ 200ml nước sôi vào ấm, hãm trà lần 2 trong vòng 10 phút. Cuối cùng, rót vào ấm trà 1 lít sôi nước nữa là có thể dùng ngay được.